عوارض جاده‌ای و نحوه‌ی پرداخت آن‌ها

به‌روزشده در تاریخ ۵ آبان ماه ۱۴۰۰

در گذشته پرداخت عوارض جاده‌ای روش ساده و مشخصی داشت که در تمام جاده‌ها اجرا می‌شد و آن روش پرداخت نقدی و به صورت دستی بود، اما با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای نیز در حال تغییر و به روز شدن‌اند.

در گذشته پرداخت عوارض جاده‌ای در تمام جاده‌های کشور به صورت دستی و سنتی اجرا می‌شد، به این صورت که اتوموبیل با رسیدن به محل عوارضی باید در کنار باجه‌ی عوارضی توقف می‌کرد و مبلغ عوارض یا رسید پرداخت آن را به مسئول باجه می‌داد و رسید آن را نیز تحویل می‌گرفت. اما این روش معایب زیادی نیز داشت که از کارایی آن کم می‌کرد. از جمله این معایب، ترافیک‌های گاها سنگین به وجود آمده در محل عوارضی‌ها به دلیل کندی و سرعت نسبتا پایین اجرای این فرآیند بود. همچنین این احتمال وجود داشت که اتوموبیل در حال عبور در آن زمان پول نقد به همراه نداشته باشد یا زمان زیادی را صرف پیدا کردن پول نقد کند.

اما امروزه روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای نیز از حالت سنتی و دستی خود خارج شده و روش‌های پرداخت الکترونیک، در حال جایگزین شدن‌اند. این روش‌های پرداخت غیرحضوری، علاوه بر تسهیل فرایند پرداخت عوارض، صرفه‌جویی زمانی ارزشمندی را نیز برای مالکین خودرو به ارمغان می‌آورند. همچنین با شروع این طرح برای نخستین بار امکان پرداخت عوارض جاده‌ای بر اساس مسافت پیمایش شده نیز به وجود و در اسفند ماه سال گذشته در آزادراه تهران-ساوه برای اولین بار اجرایی شد.

بهنام داوودی در این باره اعلام کرد: «به دنبال راه‌اندازی سیستم اخذ عوارض الکترونیک آزادراهی در کشور و رعایت عدالت اجتماعی پرداخت عوارض بر اساس پیمایش در آزادراه تهران- ساوه به عنوان اولین آزادراه در کشور اجرایی شد، در این طرح رانندگان عوارض عبور از آزادراه تهران- ساوه را به صورت کامل پرداخت نمی‌کنند و نرخ بر اساس مسیر طی شده محاسبه می شود.»

مدیرکل بهره برداری آزادراه‌ها با یادآوری این که نکته که برنامه‌ریزی شده تا آزادراه کرج- قزوین نیز به زودی به این سیستم مجهز شود، گفت: «اجرایی شدن این طرح اقدام مهمی در رعایت حقوق شهروندی است و به زودی تمام آزادراه های کشور به این سیستم مجهز خواهد شد.»

داوودی اخذ عوارض در منطقه یک آزادراه تهران- شمال را نیز به نوعی در راستای همین طرح دانست و گفت: «نرخ عوارض عبور از این آزادراه نیز از شنبه تا چهارشنبه  نسبت به پایان هفته تا جمعه شب متفاوت است.»

در زیر نام برخی از آزادراه‌هایی که به سیستم پرداخت عوارض آنلاین مجهز شده‌اند آورده شده است:

  • آزادراه تهران – قم
  • آزادراه تهران – ساوه
  • آزادراه کرج – قزوین
  • آزادراه قزوین – زنجان
  • آزادراه بندر عباس – بندر شهید رجایی
  • آزادراه تهران – شمال (قطعه یک)
  • آزادراه همت – کرج

روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای

روش‌های مختلفی برای پرداخت عوارض جاده‌ای وجود دارد که در ادامه به معرفی برخی از این روش‌ها میپردازیم.

۱. استفاده از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها

یکی ازراحت‌ترین روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای، استفاده از سایت‌ها و اپلیکیشن‌هایی است که از این کار را انجام می‌دهند و استعلام و پرداخت عوارض را به فرایندی بسیار سریع و ساده تبدیل می‌کنند. از جمله این اپلیکیشن‌ها می‌توان به اپلیکیشن‌های دیجی‌پی و آپ اشاره کرد و همچنین از میان وبسایت‌هایی که پرداخت عوارض را انجام می‌دهند نیز می‌توان به وب‌سایت‌های nspy.ir، آیتول Itoll و آنی‌رو aaniro اشاره کرد

۲. شماره‌گیری کدهای دستوری

یکی دیگر از روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای، استفاده از کدهای دستوری است. به این صورت که مالک خودرو از طریق تلفن همراه و با شماره‌گیری کدهای دستوری خاص علاوه بر حصول اطلاع از مبلغ قابل پرداخت، عوارض جاده‌ای را پرداخت می‌کند. برای این کار باید کد #۸*۷۲۰* را شماره‌گیری کنید و با ارائه اطلاعات مربوط به پلاک خودرو، به صورت مرحله‌ به‌ مرحله پیش بروید.

۳. ارسال پیامک

ارسال پیامک یکی دیگر از روش‌های استعلام و پرداخت عوارض جاده‌ای است. برای این منظور باید شماره پلاک خودرویتان را به ۱۰۰۰۰۱۵۳۱ پیامک کنید و منتظر دریافت پاسخ بمانید.

۴. پرداخت خودکار از حساب بانکی

یکی از جدیدترین و بهترین روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای، استفاده ازسیستم پرداخت خودکار است که با استفاده از موجودی حساب‌های بانکی شخص عمل می‌کند. در این روش که البته تنها از سوی برخی از بانک‌ها پشتیبانی می‌شود، پس از اعلام رسمی رضایت مالک خودرو به بانک، با عبور خودرو از آزادراه‌ها مبلغ عوارض به صورت خودکار از حساب او کسر خواهد شد. به‌این‌ترتیب، نیازی نیست مالک خودرو برای پرداخت عوارض جاده‌ای کاری انجام دهد و درعین‌حال، از بابت پرداخت به‌موقع عوارض، آسوده‌ خاطر خواهد بود.

۵. استفاده از تگ یا برچسب پرداخت

از دیگر روش‌های پرداخت عوارض جاده‌ای، استفاده از تگ یا برچسب است. این برچسب‌ها را به میزان مشخصی شارژ می‌کنند و آن را روی شیشه‌ی خودرو می‌چسبانند. با هر بار عبور راننده از یک اتوبان یا آزادراه خاص، مبلغ عوارض تردد از آن معبر، به‌طور خودکار از اعتبار موجود در برچسب، کاسته می‌شود. این برچسب‌ها را می‌توان از بعضی شعب بانک مسکن، دفاتر پیشخوان دولت، نمایندگی‌های فروش و … تهیه و آن‌ها را به‌صورت حضوری یا غیرحضوری شارژ کرد.

پرداخت عوارض آزادراهی در مراکز نقل‌وانتقال خودرو میسر شد

به گفته مدیرعامل شرکت سامانه پرداخت‌های نوین آزادراه‌های کشور (سپندار)، در کنار کلیه روش‌های قبلی پرداخت عوارض آزادراهی، به‌منظور افزایش سهولت،‌ از مهرماه امسال امکان پرداخت عوارض آزادراهی در مراکز نقل‌وانتقال خودرو نیز فراهم‌شده و تسویه بدهی عوارض آزادراهی و دریافت گواهی مفاصاحساب در زمان نقل‌وانتقال خودرو الزامی شده است. ازاین‌رو دستگاه‌های کارت‌خوان ویژه در کلیه مراکز نقل‌وانتقال خودرو تأمین‌شده و گزینه دریافت مفاصاحساب عوارض آزادراهی در فرم‌های مربوطه اضافه شده است. با این روش، بدهی عوارض آزادراهی هر پلاک، در زمان نقل‌وانتقال توسط فروشنده خودرو تصفیه و پلاک خودرو بدون هیچ‌گونه بدهی به خریدار منتقل می‌شود.

امین فرج‌اللهی در ادامه گفت: با توجه به اینکه بسیاری از آزادراه‌های کشور از ابتدای سال ۱۳۹۸ تحت پوشش سرویس آنی‌رو درآمده‌اند، درصورتی‌که هنوز نسبت به پرداخت بدهی‌های عوارض آزادراهی خود اقدام ننموده باشید، بدهی مربوط به کلیه ترددهای آزادراهی شما با درج پلاک و مالک خودرو در سامانه موجود بوده و در زمان تهیه گواهی مفاصاحساب به شما ارائه خواهد شد. مالک خودرو موظف است قبل از هرگونه نقل‌وانتقال نسبت به تسویه این بدهی اقدام نماید. لازم به ذکر است مهلت پرداخت قبوض عوارض آزادراهی صادرشده ۷ روز است و در صورت عدم پرداخت، مشمول اعمال قانون توسط پلیس راهور ناجا خواهد شد.

روش‌های جدید پرداخت عوارض جاده‌ای

گفتنی است از ابتدای راه‌اندازی پروژه پرداخت الکترونیکی عوارض آزادراهی تا به امروز، روش‌های متنوعی برای پرداخت الکترونیکی عوارض در آزادراه‌های تحت پوشش سامانه آنی‌رو پیش‌بینی‌شده است. از آن جمله می‌توان به پرداخت از طریق برنامه‌های تلفن همراه (اپلیکیشن) پرکاربرد، وب‌سایت‌های معتبر و کد دستوری USSD اشاره کرد. بااین‌حال یکی از بهترین و ساده‌ترین روش‌ها، پرداخت از طریق وب‌سایت آنی‌رو است. ترددکنندگان می‌توانند به‌سادگی با مراجعه به وب‌سایت آنی‌رو به نشانی اینترنتی www.aaniro.ir نسبت به پرداخت عوارض آزادراهی خود اقدام نمایند. در این وب‌سایت همچنین امکان پرداخت خودکار عوارض در آزادراه‌های تحت پوشش نیز فراهم‌شده است. این ویژگی که با به‌کارگیری سرویس‌های بانکی در کشور راه‌اندازی شده است به این صورت است که افراد با شارژ اعتبار خود امکان تسویه عوارض خود را پس از هر تردد به‌صورت خودکار خواهند داشت دیگر نیازی به مراجعات متعدد به وب‌سایت جهت پرداخت وجود نخواهد داشت. کیوسک‌های آنی‌رو نیز یکی دیگر از راهکارهای مؤثر برای پرداخت عوارض است، این کیوسک‌ها برای آن دسته از ترددکنندگان آزادراه‌های تحت پوشش که به هر دلیلی مایل به پرداخت اینترنتی نیستند، در نظر گرفته‌شده‌ است که با مراجعه به وب‌سایت آنی‌رو می‌توان محل دقیق این کیوسک‌ها را مشاهده و مسیریابی کرد.

مهدی دیاله: