کمبود آب و بحران کم‌آبی در کشورمان مشکلی جدی و حیاتی است که علاوه بر مدیریت و اقدام توسط مدیران به صرفه‌جویی و مصرف بهینه آب توسط شهروندان نیز نیاز دارد. خطر کم آبی و خشکسالی کشور را تهدید می‌کند و موثرترین راه مدیریت و مصرف بهینه آب توسط همه مردم است.
فهرست مطالب
چرا مصرف بهینه آب مهم است؟
جمعیت زیاد ایران، کشاورزی ناکارآمد، کمبود بارش با توجه به اقلیم کشور و خیلی عوامل دیگر باعث شده‌اند تا امروزه مسئله‌ی آب بحرانی شود. با توجه به افزایش دمای کره‌ی زمین می‌توان گفت میزان بارش‌ها باز هم کاهش پیدا می‌کند. با مصرف بیش از حد از سفره‌های آب زیرزمینی و کمبود بارش‌ها، می‌توان گفت تا خشکسالی فاصله چندانی نداریم. هرچند بخش زیادی از آب مصرفی کشور به حوزه‌ی کشاورزی اختصاص می‌یابد. اما هر فرد می‌تواند با مصرف بهینه آب و صرفه‌جویی، در حد توان خود کمکی به رفع این بحران کرده باشد.
روش‌های صرفه‌جویی و مصرف بهینه آب
در ادامه نکاتی را بررسی خواهیم کرد که به مصرف بهینه آب کمک کرده و با رعایت آن‌ها می‌توانید تا حد زیادی در مصرف آب صرفه‌جویی کنید:
۱. استفاده از ماشین لباسشویی و ظرفشویی با ظرفیت کامل
برای صرفه‌جویی و مصرف بهینه آب، ماشین ظرفشویی و لباسشویی باید حتماً با ظرفیت کامل مورد استفاده قرار گیرند. برخی از بررسی‌ها نشان می‌دهند که با انجام این کار می‌توانید تا ۴۴۵۰ لیتر در ماه در مصرف آب صرفه‌جویی کنید. برخی از تولیدکنندگان شوینده‌های مخصوص ماشین ظرفشویی توصیه می‌کنند که ظروف را قبل از گذاشتن در ماشین، آب نگیرید تا در مصرف آب صرفه جویی شود. درمورد ماشین لباسشویی نیز از زدن دکمه شستوشوی اضافه خودداری کنید و اگر می‌خواهید دستگاه را نصفه پر کنید، سطح آب را مطابق با حجم لباس‌ها تعیین کنید. همچنین بد نیست بدانید ماشین لباسشویی‌های جدید ۳۵ تا ۵۰ درصد آب و ۵۰ درصد انرژی کمتری برای هر بار کار کردن مصرف می‌کنند.
۲. مصرف بهینه آب در هنگام استحمام
بررسی‌ها نشان می دهد که در هر بار استحمام به طور میانگین ١٢٠ لیتر آب مصرف می شود. این عدد برای استفاده از وان به ۲۵۰ لیتر می‌رسد بنابراین بهتر است در هنگام استحمام از دوش به جای وان استفاده کنید. همچنین بهتر است از دوش‌های با کیفیت و کم مصرف استفاده کنید که آب را با فشار زیاد و به صورت متمرکز بیرون می‌دهند و از پخش شدن و هدر رفتن آب جلوگیری می‌کنند. همچنین سعی کنید زمان استحمام خود را تا حد ممکن کاهش دهید. برخی از بررسی‌ها نشان می‌دهد که با کاهش یک دقیقه‌ای در زمان دوش گرفتن می‌توانید تا ۶۸۰ لیتر در مصرف ماهیانه‌ی آب صرفه‌جویی کرده و به مصرف بهینه آب کمک کنید.
۳. از باز بودن دائمی آب در هنگام شست و شو جلوگیری کنید
اجازه ندهید که شیر آب به صورت تمام وقت در هنگام حمام کردن، شستن ظرف‌ها، شستوشوی دست‌ها، مسواک زدن و… باز بماند. در مواقعی که به آب نیازی ندارید شیر آب را ببندید تا از هدر رفتن بیهوده آب جلوگیری شود. در هنگام مسواک زدن می‌توانید از یک لیوان آب برای آب کشیدن دهان خود استفاده کنید و در زمان وضو گرفتن نیز شیر آب را ببندید. مطالعات نشان می‌دهد که با انجام این کار تا ۱۲۰ لیتر در ماه در مصرف آب صرفه جویی می شود و به مصرف بهینه آب کمک زیادی می‌کند.
همچنین در هنگام شستن ظرف ها نیز به جای باز گذاشتن تمام مدت شیر آب می‌توانید سینک ظرفشویی را پر از آب کرده و ظرف‌ها را داخل آب بگذارید و آن را داخل ظرفشویی پاک کرده و سپس عمل آبکشی را انجام دهید.
۴. استفاده از یک تشت برای شستشوی میوه ها و سبزیجات
برای شستوشوی میوه‌ها و سبزیجات به جای باز گذاشتن تمام مدت شیر آب می‌توانید از یک تشت استفاده کنید تا آب کمتری مصرف شود. همچنین می‌توانید آب موجود در تشت را پس از اتمام شست‌وشو، برای مصارفی همچون آبیاری باغچه و گیاهان و یا شستن حیاط استفاده کنید.
۵. استفاده نکردن از آب شرب برای شستوشوی حیاط و ماشین
از آب شرب و تصفیه شده برای شستوشوی حیاط و پیاده‌روی جلوی منزل یا مغازه‌ی خود استفاده نکنید. برای انجام این کار می‌توانید از آب‌های بی‌مصرف مانند آنچه در نکته‌ی شماره ۴ اشاره کردیم استفاده کنید و یا این کار را به راحتی و با جارو انجام دهید. همچنین برای شستن ماشینتان نیز می‌توانید به جای باز گذاشتن شیر آب و هدر دادن آن، از یک سطل آب و یک دستمال یا ابر تمیز استفاده کنید. هرچند که به جای شستن خودرو در منزل می‌توانید به کارواش‌ها نیز مراجعه کنید.
۶. جلوگیری از چکه کردن شیر آب و سردوش ها
چکه کردن و بسته نشدن کامل شیر آب از دشمنان اصلی مصرف بهینه آب محسوب شده و می تواند هدر رفت بسیار زیاد آب را در پی داشته باشد. می‌توانید میزان آب تلف شده در یک دوره زمانی را با قراردادن یک سطل در زیر شیرآب معیوب اندازه گیری کنید. همچنین برای پی بردن به نشتی آب در لوله‌کشی نیز می‌توانید از کنتور آب استفاده کنید. در این روش ابتدا کنتور آب خانه را بخوانید، سپس به مدت چند ساعت از آب استفاده نکرده و دوباره عدد آن را بخوانید. اگر این دو عدد یکسان نباشند احتمالا در جایی از خانه نشتی آب وجود دارد.
۷. کاهش حجم فلاش تانک
سیفون قدیمی خود را تعویض کنید و از انواع کم حجم آن‌ها استفاده کنید، این کار باعث می شود که از ۷۰ درصد اسراف آب در توالت جلوگیری کرده باشید و درواقع بدون انجام این کار هر خانواده در سال می‌تواند تا ۱۵۰۰۰ گالون آب را از این راه هدر دهد. به طور نسبی یک خانواده متوسط در ایران ٤٢ درصد آب تخصیص داده شده در منزل را مستقیما روانه فاضلاب‌ها می کند.
اگر در منزل شما فلاش تانک‌های پرحجم نصب شده و تعویض آن برای شما هزینه‌بر است، می‌توانید با استفاده از ابزارآلات ساده مثل بطری‌های حاوی شن و قرار دادن در داخل فلاش تانک از میزان مصرف اضافی آب بکاهید. به یاد داشته باشید که از قرار دادن اجسامی مانند آجر در فلاش تانک به دلیل وجود خرده آجر و گرفتگی فلاش تانک خودداری کنید.
در مطلبی دیگری از خرید شارژ به روش‌های مصرف بهینه گاز اشاره کرده بودیم. آب نیز مانند گاز یکی از منابع ملی است که درصورت مصرف بی‌رویه می‌تواند به مشکلات زیادی در آینده‌ای نزدیک منجر شود. امیدواریم که با صرفه‌جویی در مصرف آب بتوانیم به سهم خودمان از بروز این مشکلات جلوگیری کنیم.