حتماً با کارت اعتباری و جایگاه آن در دیگر کشورها آشنا هستید. در این مطلب از وبلاگ خریدشارژ به کارت‌های اعتباری در ایران می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
کارت اعتباری چیست؟
به نقل از ویکی‌پدیا، کارت بانکی یا کارت اعتباری یا کردیت کارت (به انگلیسی: Credit card) نوعی کارت پرداخت است که برای اشخاص حقیقی یا حقوقی صادر می‌شود. این کارت به دارنده آن این امکان را می‌دهد که بر پایه نوع قرارداد، از خدمات و کالاهایی برخوردار شده و سالانه بهای آن را بپردازد. به عبارت دیگر یک حد اعتبار به کاربر اختصاص داده می‌شود که می‌تواند از آن پولی را برای پرداخت قرض بگیرد.
انواع کارت اعتباری
کارت‌های اعتباری به‌طورکلی به ۳ دسته تقسیم می‌شوند:
Credit Card
کردیت کارت یک حد اعتبار دارد. مشتری با داشتن این کارت می‌تواند بدون داشتن موجودی و تا سقف اعتبار کارتش خرید کند و بعداً بدهی خود را به بانک بپردازد.
Debit Card
با داشتن کارت اعتباری شما فقط می‌توانید به اندازه موجودی حساب خود خرید کنید؛ هزینه خرید شما مستقیماً از حساب‌جاری‌تان برداشت خواهد شد. ممکن است دارنده دبیت کارت نیاز به اعتباری بیشتر از موجودی حساب خود داشته باشد؛ در این صورت هرگاه شخصی پولی بیشتر از موجودی خود برداشت کند، بانک مبلغ اضافی را پرداخت می‌کند و صاحب حساب موظف است مانده‌حساب و هرگونه هزینه یا بهره را که برای استفاده از اضافه برداشت اعمال می‌شود، بازپرداخت کند.
Prepaid card
با استفاده از کارت‌های از پیش پرداخت‌شده، هزینه خرید، مثل دبیت کارت، از موجودی حسابتان کم می‌شود، اما تفاوت آن با دبیت کارت در این است که به یک حساب بانکی متصل نیستند. درواقع شما از قبل به میزان دلخواه، اعتبار خریداری می‌کنید و بعداً از آن استفاده می‌کنید. کارت‌های پیش‌پرداخت خود بر دو نوع‌اند:
کارت هدیه یا Gift Card
کارت هدیه یک‌بار شارژ می‌شود و با تمام شدن اعتبار آن، بی‌استفاده می‌شود.
کارت قابل شارژ یا Reloadable Card
تفاوت کارت قابل شارژ با کارت هدیه غیرقابل شارژ در اسمش پیداست. Reloadable card قابل شارژ و استفاده مجدد است.
مزایای استفاده از کارت‌های اعتباری
- استفاده بیشتر از مبلغ موجود در حساب با کردیت کارت یا برخی از دبیت کارت‌ها
- افزایش اعتبار نزد بانک و استفاده از آن در مواقع ضروری
- استفاده از کارت هدیه به ایجاد حساب نیازی ندارد.
- خرید از انواع فروشگاه‌ها با داشتن رمز دوم یا پویا
- با داشتن کارت اعتباری بین‌المللی به‌راحتی می‌توانید پرداخت‌های خارجی را انجام دهید.
ارائه‌دهندگان کارت اعتباری در ایران
ارائه‌دهندگان کارت‌های اعتباری بر اساس نوع کارت:
کردیت کارت
بانک‌های خصوصی در ارائه کردیت کارت در ایران پیشگام بوده اند. برخی از بانک‌ها مثل بانک ملت، بانک آینده و بانک ملی این کارت را ارائه می‌دهند. (برخی از این بانک‌ها دیگر کارت اعتباری جدید صادر نمی‌کنند.) در حال حاضر بانک‌ها برنامه دارند تا به دارندگان سهام عدالت کارت اعتباری اهدا کنند.
دبیت کارت
مثال این کارت، همان کارت‌های بانکی (کارت‌های عضو شتاب) هستند که تمامی بانک‌ها در ایران ارائه می‌دهند.
کارت هدیه
ارائه کارت هدیه نیز توسط تمامی بانک‌ها در ایران انجام می‌شود.
کارت اعتباری سهام عدالت
آن دسته از سهام‌دارانی که روش غیرمستقیم را برای آزادسازی سهام خود انتخاب کرده بودند، هم‌اکنون قادر خواهند بود تا به‌صورت اینترنتی درخواست الکترونیکی دهند و کارت اعتباری‌شان را دریافت کنند. سهام‌دارانی که نیاز دارند تا مبلغی کمتر از ۶۰ درصد از ارزش سهام خود را دریافت کنند، می‌توانند بدون فروش سهام خود و از طریق اخذ کارت اعتباری سهام عدالت از اعتبار برخوردار شوند. در حقیقت دارایی سهام عدالت پشتوانه صدور کارت اعتباری برای هر فرد خواهد بود.
تمامی سهام‌دارانی که سهام ۵۰۰ هزارتومانی تا یک‌میلیون تومانی دارند، چه روش مستقیم و چه غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کرده باشند، اگر در سامانه سجام هم ثبت‌نام کرده باشند، مجاز به اخذ کارت اعتباری سهام عدالت هستند. در حال حاضر می‌توانید این کارت اعتباری را از ۱۰ بانک در کشور دریافت کرده و با استفاده از آن، از ۳ فروشگاه افق کوروش، رفاه و وین‌مارکت خرید کنید.
کارت اعتباری رفاهی
ازاین‌پس باید پنج بانک، کارت اعتباری رفاهی را برای متقاضیان صادر کنند که سقف مبلغ آن برای هر فرد هفت میلیون تومان و بازپرداخت تسهیلات این کارت حداکثر ۱۸ ماه است.
به گزارش ایسنا، بانک مرکزی در راستای افزایش قدرت خرید اقشار مختلف جامعه و بهبود فرایند تأمین مالی زنجیره تولید، شیوه‌نامه اعطای کارت رفاهی و تأمین مالی زنجیره تولید را به پنج بانک «ملی ایران»، «ملت»، «صادرات ایران»، «تجارت» و «رفاه کارگران» ابلاغ کرد.
هر یک از بانک‌های نام‌برده می‌توانند حداقل ۲۰۰ هزار فقره کارت برای کلیه اشخاص حقیقی ازجمله دارندگان سهام عدالت که تاکنون هیچ میزان از سهام خود را نفروخته‌اند و کلیه سرپرستان خانوار که حداقل یکی از یارانه‌های نقدی یا معیشتی را دریافت می‌کنند، با سقف فردی معادل هفت میلیون تومان صادر کنند.
شرایط وثایق برای دریافت کارت رفاهی
در این زمینه، سهام عدالت بر اساس ارزشیابی حداکثر ۶۰ درصد قیمت روز سهام مذکور (بر اساس اعلام شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه) و حساب‌های یارانه نقدی و معیشتی طبق اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها و با در نظر گرفتن کسورات مربوط به اقساط وام‌های پرداخت‌شده قبلی، می‌تواند به‌عنوان وثیقه‌های قابل‌قبول از مشتری موردپذیرش قرار گیرد.
همچنین، مهلت بازپرداخت اعتبار اعطایی به تشخیص موسسه اعتباری حداکثر ۱۸ ماه است که اعتبار کارت رفاهی برای خرید کالا و خدمات در فروشگاه‌ها و پذیرنده کارت طی قرارداد اعلامی توسط بانک‌های عامل و طرف قرارداد در سامانه رفاهی ایرانیان امکان‌پذیر است و تراکنش‌های مالی دیگر چون برداشت وجه و انتقال وجه از کارت مزبور مجاز نیست.
توسعه کارت‌های اعتباری و توسعه فراگیری مالی
خوشبختانه ما در کشورمان به لحاظ زیرساخت‌های فنی مشکلی در توسعه کارت‌های اعتباری نداریم. چندین سال است که نمونه‌های موفقی از این موضوع در شرکت تخصصی بانک ملی اجرا شده و درواقع سال‌هاست که فناوری‌های لازم از سوی شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی برای این موضوع فراهم است.
از طرف دیگر نکته بسیار مهم این است که کارت اعتباری ازنظر فرهنگی برای مردم ما جذابیت دارد؛ اغلب مردم به‌شدت تمایل دارند (و یا شاید بهتر باشد امروز بخوانیم نیاز دارند) در زمان حال خرید خود را انجام داده و وجه آن را در زمانی دیگر پرداخت کنند.
بدیهی است نرخ بالای تورم در اقتصاد ما خود عاملی مهم در افزایش چند برابری اشتیاق به سناریوی مذکور است. درمجموع برای افرادی که نیاز خرید را دارند اما توانش را نه کارت اعتباری به‌مثابه از این ستون به آن ستون است.
نباید فراموش کرد که توسعه کارت‌های اعتباری به‌طور کاملاً مستقیم با توسعه فراگیری مالی نیز در ارتباط است. ایجاد دسترسی به دامنه وسیعی از خدمات مالی، ازجمله اهداف برنامه‌های فراگیری مالی در دنیاست و اخذ اعتبار در کنار پارامترهایی چون دسترسی بدون محدودیت و ساده و ارزان به حساب بانکی، امکان پس‌انداز و سرمایه‌گذاری و همچنین خدمات بیمه‌ای ازجمله این خدمات مالی به شمار می‌آیند.
دراین‌بین شاید بزرگ‌ترین اقدام برای ترویج این محصول که در این یادداشت از ابعاد مختلفی به مزایا و به‌نوعی حتی الزامات وجودش در زیست‌بوم مالی کشور اشاره شد، ایجاد جذابیت برای بازی‌گردانان اصلی آن یعنی بانک‌هاست.
باید امیدوار بود که به‌جز بخش‌نامه‌های دستوری از سوی نهادهای قانون‌گذار و بالادستی، راهکارهای انگیزشی و جذابی نیز پیش روی بانک‌ها قرار گیرد.