اپراتورهای داخلی تلفن همراه، حالا و مدتی پس از خاموش کردن شبکه‌ی 3G توسط اپراتورهای خارجی مانند ودافون، از تصمیمات خود برای خاموش کردن شبکه‌ی 3G در داخل کشور می‌گویند. هرچند این موضوع با چالش‌ها و موانعی نیز همراه است که اجرای آن را دست کم تا دو سال آینده به تاخیر می‌اندازند.

در بسیاری از کشورهای خارجی اپراتورهای تلفن همراه شروع به خاموش کردن شبکه‌‌ی 3G خود کرده‌اند و از سال گذشته که اپراتور ودافون شبکه‌ی 3G خود در هلند را خاموش کرد، تا امروز، اپراتورهای بیشتر و بیشتری خاموش کردن شبکه‌ی 3G خود را در دستور کار قرار داده‌اند. ودافون و تلکام اعلام کرده‌اند که تا پایان ‌ماه ژوئن سال‌جاری میلادی، این شبکه را از سرویس خود خارج خواهند کرد و تلفونیکا هم تا پایان ۲۰۲۱ با شبکه‌ی 3G وداع خواهد کرد. اما در ایران وضعیت کمی متفاوت است و مشکلات و چالش‌های زیادی بر سر این راه قرار دارند که باعث می‌شود اجرای این طرح حداقل در مقطع زمانی کنونی چندان امکان پذیر نباشد.

چالش‌های خاموش کردن شبکه‌ی 3G

یکی از چالش‌هایی که بر سر خاموش کردن شبکه‌ی 3G در داخل کشور وجود دارد تعداد زیاد کاربران 3G در ایران نسبت به کشورهای اروپایی است که باعث پایین آوردن سرعت خاموش کردن شبکه‌ی 3G میشود. یکی از دلایل این تفاوت به دلایل اقتصادی و گران بودن قیمت تلفن‌های هوشمند برای قشر متوسط و ضعیف و عدم توانایی تعویض تلفن همراه با نسخه‌های جدیدتر بوده که باعث سخت شدن مهاجرت بسیاری از کاربران از نسل سوم به نسل چهارم تلفن‌های همراه می‌شود.

طبق آمار ارائه شده توسط سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تا پایان پاییز امسال حدودا ۲۱ میلیون نفر از مشترکان از شبکه‌ی 3G استفاده می‌کنند که این آمار درباره‌ی استفاده کنندگان از شبکه‌ی 4G به ۵۵ میلیون مشترک می‌رسد. براساس آمارهای رگولاتوری، همراه اول با بیش از ۱۱میلیون و ۵۰۰هزار کاربر که از شبکه‌ی 3G استفاده می‌کنند در رتبه‌ی اول و ایرانسل با بیش از ۷میلیون کاربر و رایتل با حدود ۸۵۰هزار کاربر ثبت شده در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

با این حال مرتضی طاهری بخش، معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول می‌گوید که این اپراتور چند ماه است که مطالعات خود را برای خاموش کردن شبکه 3G آغاز کرده است. طاهری بخش با توضیح اینکه با بیشتر شدن شبکه‌ی 4G باید از فرکانس‌های شبکه‌ی 2G و 3G کم کرده و آنها را به 4G اختصاص داد و بعد از مدتی روشن ماندن شبکه‌ی 3G دیگر به صرفه نیست، اضافه کرد که این اتفاق در سال ۱۴۰۲ یا ۱۴۰۳ خواهد افتاد زیرا مصرف 3G در کشور در حال کاهش است و بنا به اعلام همراه اول اکنون این مقدار به زیر بیست درصد رسیده است.

در عین حال، بیژن عباسی آرند، مدیرعامل ایرانسل هم با اعلام اینکه با خاموش کردن شبکه‌ی 3G موافق است، اما از به نتیجه نرسیدن تیم فنی و بازاریابی این شرکت در مورد کنار گذاشتن این شبکه و تمرکز بر توسعه فنی 4G خبر می‌دهد.

مدیرعامل ایرانسل در این باره می‌گوید که ۲۰ تا ۲۵ درصد گوشی‌های داخلی هنوز از شبکه‌ی 4G پشتیبانی نمی‌کنند. در این میان بسیاری از این گوشی‌ها فیچرفون‌هایی هستند که دیتا ندارند و از 2G پشتیبانی می‌کنند و ترافیک دیتا بر روی 3G بسیار کم است و روزبه‌روز نیز کمتر می‌شود.

شبکه‌ی 3G که اکنون ۲۳ سال از عمر آن می‌گذرد و البته با تاخیری ۱۴ ساله وارد کشور شد، پس از ورود به سرعت توسط شبکه‌ی 4G کنار زده شد و در همان ابتدا تعداد زیادی از مشترکان خود را از دست داد. هرچند که در مقابل شبکه‌ی 2G قرار دارد که با وجود گذشت سی سال از عمر آن، به دلایلی همچون ارائه‌ی خدمات پایه مانند مکالمه و پیام کوتاه و همچنین آنتن‌دهی بهتر شبکه‌ی 2G، هنوز از محبوبیت زیادی در جهان برخوردار است و اپراتورهای خارج کشور نیز قصد خاموشی این سرویس را ندارند.

ودافون هم اعلام کرده که با وجود خاموش کردن 3G، پشتیبانی از 2G را همچنان ادامه خواهد داد. به‌ گفته‌ی مدیران همراه اول، حدود ۱۴ تا ۱۵میلیون کاربر هنوز از 2G استفاده می‌کنند که احتمالا بخش عمده‌ای از آنها در روستاها سکونت دارند، بنابراین، شاید تصمیم‌گیری در مورد خاموشی 2G کمی زود به‌ نظر برسد.