درحالیکه بسیاری بر این باورند که شبکه 5G میتواند مسیرهای جدیدی پیش روی صنعت و فناوری بگذارد، بخشی دیگر بابت خطراتی که گفته میشود این فناوری برای سلامتی و بقای انسان دارد نگران هستند. چندی قبل بود که در بسیاری از مناطق اروپا اعتراضاتی با هدف جلوگیری از گسترش شبکههای مخابراتی 5G صورت گرفت؛ اما بهراستی این باورها چقدر منطقی هستند و آیا جدیدترین شواهد و مدارک این ادعا را تائید میکنند؟ با ما همراه شوید تا در این مطلب از وبلاگ خریدشارژ به خطراتی که شبکه 5G میتواند داشته باشد بپردازیم.
فهرست مطالب
مقدمه
شبکه 5G یکی از فناوریهای انقلابی محسوب میشود؛ اما چالشهای زیادی بر سر راه پیشرفت و توسعه این فناوری وجود دارد. عدهای 5G را بلای جان انسان و محیطزیست میدانند و عدهای دیگر به آن به چشم تحولی شگرف در حوزه ارتباطات بیسیم نگاه میکنند.
شبکه 5G در سراسر جهان در حال گسترش است؛ اما با گسترش استفاده از نسل پنجم اینترنت پژوهشگران نگرانیهای خود را در مورد زیانهای استفاده از این فناوری برای انسان و محیطزیست ابراز کردهاند. درخواستها و تعلیقهای موقتی نسبتاً زیادی برای جلوگیری از گسترش استفاده از شبکه 5G توسط پژوهشگران و پزشکان واجد شرایط به امضا رسیده است؛ اما آیا ادعاهای مطرحشده در موردهای آسیبهای ناشی از استفاده از این فناوری برای سلامت انسان و محیطزیست صحت دارد؟
خطرات شبکه 5G برای صنعت هوانوردی
شرکتهای هواپیمایی ادعا کردهاند که فناوری استفادهشده در نسل بعدی ارتباطات بیسیم میتواند صنعت هوانوردی را مختل کند. اداره هوانوردی فدرال (FAA) نیز با انتشار گزارشی مدعی شد که شبکه 5G میتواند باعث تأخیر و سقوط هواپیماها شود و حتی جان خلبانان و مسافران را به خطر بیندازد.
FAA با انتشار یک گزارش مفصل، نگرانیهای متعددی را در مورد امواج رادیویی یا فرکانسهایی مطرح کرده است که معمولاً برای خدمات شبکه 5G مورداستفاده قرار میگیرند. اداره هوانوردی فدرال در اطلاعیه خود توضیح میدهد که امواج هوایی این شبکه باعث ازکارافتادن برخی فناوریهای هواپیماها خواهند شد.
بااینحال انجمن صنعت ارتباطات سلولی (CTIA) که نماینده صنعت ارتباطات بیسیم در ایالاتمتحده محسوب میشود، ادعاهای FAA را رد کرده است. در اطلاعیه این کانون به «ناقص بودن» تجزیه و تجلیل FAA اشارهشده و آنها توضیح میدهند که امواج یا فرکانسهای مربوط به شبکه 5G در حدود ۴۰ کشور از جهان هماکنون مورداستفاده قرار میگیرد و هیچ خطری برای هواپیماها نداشته است.
«مردیت اتول بیکر» رئیس و مدیرعامل CTIA عنوان میکند:
«در برخی از کشورها، سیگنالهای شبکه 5G در محدوده مجاور تجهیزات هوانوردی کار میکنند. خطوط هوایی ایالاتمتحده هرروز به داخل و خارج این کشورها پرواز دارند و اگر تأثیری روی آنها داشته باشند، از مدتها قبل آن را تجربه میکردیم.»
ظاهراً FAA بهطور خاص ادعا دارد که امواج شبکه 5G روی ابزاری به نام «ارتفاعسنج رادیویی» تأثیرگذار خواهند بود که ارتفاع هواپیما را از سطح زمین اندازهگیری میکند. در گزارش این سازمان آمده است که در برخی موارد خلبانان به دلیل تأثیر امواج شبکه، قادر نخواهند بود تا از این فناوری استفاده کنند.
یک هواپیما دارای چندین فناوری دیگر است که خلبانان با استفاده از آنها، ارتفاع، سرعت، جهتگیری و سایر عوامل حیاتی پرواز خورد را اندازهگیری میکنند. درحالیکه به نظر میرسد هماکنون نیز اقداماتی برای کاهش تأثیر امواج شبکه 5G انجام شده است، هنوز مشخص نیست که FAA و CTIA برای برطرف کردن این مشکل مهم چه تصمیمی خواهند گرفت.
خطرات شبکه 5G برای سلامت انسان و محیطزیست
دلیل مخالفت عموم مردم آگاه با استفاده از اینترنت شبکه 5G، استفاده از طولموجهایی با فرکانس بهشدت بالا (در حد میلیمتر) است. برای ارائه نسل پنجم اینترنت بسته به استفاده از شبکههایی با پهنای باند کم، متوسط و زیاد، از موجهایی با فرکانسهایی بین صدها مگاهرتز تا دهها گیگاهرتز استفاده میشود. موجهای مورداستفاده در این فناوری به دلیل برخورداری از فرکانس بسیار بالا، مانند موجهای مورداستفاده در شبکه 4G در مسافتهای طولانی انتقال داده نمیشوند.
به همین دلیل آنتنهای مورداستفاده برای انتقال امواج این نسل از اینترنت باید در نزدیکی یکدیگر نصب شوند تا کاربران بتوانند امواج قدرتمند و پایداری را دریافت کنند؛ بنابراین باید تعداد آنتنهای انتقالدهنده امواج را افزایش داد و از تعداد زیادی آنتن برای انجام کار استفاده کرد. برای انتقال امواج شبکه 5G به ازای هر ۱۰۰ تا ۲۰۰ متر، یک آنتن موردنیاز است. البته منظور ما از آنتن، دکلهای مخابراتی عظیم نیست؛ بلکه در مورد آنتنهای کوچک با عرض و ارتفاع کم (مانند آنتنهای مورداستفاده در خودروها) صحبت میکنیم که فضای بسیار کمی را از دکلهای مخابراتی اشغال میکنند.
بازهم این سؤال مطرح میشود که آیا این آنتنها برای سلامتی انسان و محیطزیست مضر هستند؟ در مورد این سؤال دو ایده کاملاً متفاوت از یکدیگر وجود دارد. برخی از شرکتهای فعال در حوزه ارتباطات و همچنین برخی از وبسایتهای دولتی مانند وبسایتهای مطرح CDC و EPA تلاش میکنند در مورد بیخطر بودن امواج منتشرشده از این دکلها برای سلامتی انسان و محیطزیست، به عموم مردم اطمینان خاطر بدهند.
کمیسیون ارتباطات فدرال هم تائید کرده است که قانون مربوط به محدودیت انتشار امواج رادیویی که در اواخر دهه ۱۹۹۰ وضعشده است؛ هنوز هم ادامه دارد. یکی از مشکلات مرتبط با چنین بحثهایی استفاده از کلمه «Radiation» به معنی تابش است که این تصور را در ذهن مردم ایجاد میکند که امواج 5G بهاندازه تشعشعات هستهای خطرناک هستند و چنین تصوری در مورد 5G مایه تأسف است. کلمه «Radiation» تنها برای توصیف انتشار انرژی به شکل امواج الکترومغناطیسی از یک منبع به کار میرود. برای درک بهتر مفهوم این کلمه میتوانیم بگوییم گرمای آزادشده از بدن شما هم ازنظر فنی نوعی تابش محبوب میشود.
نسل پنجم شبکه تلفن همراه سرطانزا و باعث ضد باروری است؟
سازمان جهانی دانشمندان محقق درزمینهٔ آثار سوء امواج الکترومغناطیسی در بیانیه خود تأکید کردهاند که نتایج برخی تحقیقات علمی نشان داده که این امواج خطر ابتلا به سرطان، اختلالات عصبی، آسیبهای ژنتیکی و ناباروری را افزایش و با کاهش قدرت حافظه، سطح یادگیری انسان را کاهش میدهد؛ همچنین شواهد در حال افزایشی نیز در مورد تبعات امواج الکترومغناطیسی بر زیست طبیعی گیاهان و حیوانات وجود دارد.
در این بیانیه با استناد به نتایج اولیه تحقیقات برنامه ملی سمشناسی آمریکا (NTP)، آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان (IARC) و آژانس سرطان سازمان جهانی بهداشت (WHO)، تصریحشده که افزون بر آسیبهای فیزیکی مورداشاره، قرار گرفتن در مناطق تحت پوشش امواج الکترومغناطیسی موجب بروز مشکلات روانی ازجمله افسردگی میشود.
دانشمندان امضاء کننده این بیانیه از اتحادیه اروپا خواستهاند ضمن موافقت با انجام یک تحقیق جامع و مستقل در مورد آثار امواج الکترومغناطیسی بر انسان و محیطزیست فعلاً توسعه نسل پنجم شبکه تلفن همراه (5G) را متوقف کنند.
آنها همچنین از اتحادیه اروپا خواستهاند تا قوانین لازم را برای جلوگیری از قرار گرفتن شهروندان بهویژه نوزادان، کودکان و زنان باردار در معرض امواج بالاتر از حد استاندارد، تدوین، تصویب و اجرایی کند. در همین حال امضاء کنندگان این بیانیه خواستار اطلاعرسانی اتحادیه اروپا در مورد تبعات قرار گرفتن شهروندان در معرض امواج مستمر و شدید الکترومغناطیسی شدند.