در حال حاضر چند سالی است که گرفتن معاینه فنی خودرو از سوی راهنمایی و رانندگی الزامی شده و بر اساس قانون تمام خودروهای سواری داخلی و خارجی که بیش از ۴ سال از سن آنها گذشته باشد ملزم به داشتن معاینه فنی هستند و رعایت نکردن این مورد از سوی رانندگان منجر به اعمال قانون از جانب پلیس راهنمایی و رانندگی میشود. اما معاینه فنی خودرو چیست و به چه مواردی می‌پردازد؟ در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
معاینه فنی خودرو چیست؟
معاینه فنی خودرو به طور کلی به فرآیند بررسی سلامت خودرو از هر نظر گفته میشود. کارشناسان در مراکز معاینه فنی تمام قطعات و اجزای ماشین و نحوه عملکرد آنها را بررسی می‌کنند و گزارشی مبنی بر سلامت خودرو و کارکرد صحیح آن تهیه کرده و در اختیار راننده قرار می‌دهند.
داشتن معاینه فنی برای خودروهای با عمر بیش از چهار سال ضروری بوده و خودروهای فاقد آن در صورت تردد در سطح شهر از طریق دوربین‌های راهنمایی رانندگی روزانه ۵۰ هزارتومان جریمه می‌شوند. دوربین‌های مختلفی در سطح شهر وجود دارد که تعداد آنها ۱۲۰۴ عدد است و به صورت مکانیزه خودروها را از لحاظ داشتن یا نداشتن معاینه فنی کنترل می‌کنند.
مراحل معاینه فنی
مراحل مختلف معاینه فنی را می‌توان به طور کلی به طبقات زیر دسته‌بندی کرد:
۱. پذیرش و ثبت اطلاعات
نخستین مرحله در هنگام ورود به مراکز معاینه فنی، پذیرش و ثبت اطلاعات خودرو و مالک خودرو است.
۲. بررسی ظاهری خودرو
در مرحله‌ی دوم خودرو به صورت چشمی بازرسی میشود و ایرادات آن از نظر ظاهری بررسی میشود. مواردی که در این مرحله مورد بازرسی قرار می‌گیرند عبارت‌اند از: کمربندایمنی، شیشه‌ها، برف‌پاک‌کن‌ها، شیشه‌شور، وضعیت لاستیک‌ها، سالم بودن بوقِ خودرو، وضعیت چراغ‌های جلو و عقب، خارج شدن بدنه از فرم اصلی، پوسیدگی بدنه، وضعیت متعلقات اضافی، چراغ ترمز، چراغ دنده عقب، وضعیت دود خروجی، وضعیت اگزوز، چراغ راهنما و طلق‌های چراغ عقب.
۳. آزمون آلایندگی
مرحله سوم به بررسی وضعیت سلامت خودرو از نظر تولید گازهای آلاینده می‌پردازد. در این مرحله با کمک دستگاه مخصوص، میزان آلایندگی گازهای خروجی از اگزوز را اندازه می‌گیرند تا از حد مجاز تعیین‌شده بالاتر نباشد. در صورتی که خودروی شما بیش‌ازحد مجاز آلودگی تولید کند نمی‌توانید معاینه فنی بگیرید. گازهای دی‌اکسیدکربن، مونواکسیدکربن و نظایر آنها جزو آلاینده‌های هوا هستند که در این مرحله بررسی می‌شوند و نباید از حد مجاز تعیین شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست بیشتر باشند.
۴. معاینه‌ی کمک‌فنرها
مرحله‌ی بعدی در معاینه فنی به بررسی کارایی کمک‌فنرهای عقب و جلو می‌پردازد. در این مرحله آزمون‌هایی را برای تشخیص درصد کارایی کمک‌فنرهای محور جلو و عقب انجام می‌دهند. کمک‌فنر علاوه بر وضعیت مناسب برای سرنشینان باید وضعیت مناسبی هم برای چسبندگی و ترمز گرفتن خودرو در مسیرهای پرپیچ و خم فراهم کند.
۵. معاینه‌ی عملکرد ترمز
این آزمون یکی از مهمترین آزمون‌ها در معاینه فنی خودرو محسوب میشود. در این مرحله نیروی ترمزگیری در چرخ‌های سمت چپ و راست و در محورهای جلو و عقب و همچنین نیروی ترمزدستی اندازه‌گیری میشود. با استفاده از نرم‌افزار نیروی شتاب ترمزگیری و ترمز دستی نیز بررسی می‌گردد. در این حالت اگر هرگونه ایراد و خرابی در ترمز وجود داشته باشد پیدا و برطرف میشود.
۶. آزمون سیستم تعلیق
در این مرحله، با دستگاه سیستم تعلیق خودرو را تحت فشار قرار می‌دهند تا عملکرد آن را بررسی کنند. اتصالات و قطعات این سیستم باید محکم باشند وگرنه خودرو مردود میشود.
۷. معاینه لغزش جانبی
با استفاده از یک دستگاه، میزان باز و بسته بودن دهانه چرخ‌ها اندازه‌گیری میشود. چنانچه چرخ‌ها در یک راستا نباشند، بالانس دینامیکی اتومبیل به‌هم‌خورده و باعث کشیدگی فرمان و ساییدگی لاستیک می شود.
مدارک مورد نیاز
برای گرفتن معاینه فنی لازم است که در هنگام حضور در مراکز معاینه فنی، مدارک زیر را با خود به همراه داشته باشید:
- اصل کارت یا سند خودرو
- فرم تشخیص عیوب ظاهری.
شهروندان تهرانی می‌توانند جهت مدیریت زمان و به حداقل رسیدن مدت انتظار در مراکز معاینه فنی خودرو، از سامانه نوبت‌دهی آنلاین در سایت ستاد معاینه فنی خودروهای تهران به آدرس inspection.tehran.ir استفاده کرده و با تعیین وقت قبلی به مرکز معاینه فنی مورد نظر خود مراجعه کنند.
همچنین برای اینکه از اعتبار معاینه فنی خودروی خود مطلع شوید، می‌توانید وارد سامانه سیمفا به آدرس symfa.ir شوید و با وارد کردن پلاک خودرو و مشخصات خواسته شده، معاینه فنی خودروی خودتان را استعلام کنید.
برای مشاهده فهرست مراکز معاینه فنی شهر تهران نیز می‌توانید به این صفحه و برای سایر استان‌ها به این صفحه مراجعه کنید.
هزینه معاینه فنی
طبق مصوبه‌ی هیئت وزیران، هزینه معاینه فنی انواع وسیله نقلیه از تاریخ ۱۳۹۹/۰۹/۲۷ طبق جدول زیر اعلام شده است:
همچنین نرخ بهای خدمات صدور گواهی معاینه فنی خودروها و موتورسیکلت‌ها برای هربار مراجعه بعدی ظرف پانزده روز پس از مراجعه اول طبق جدول زیر خواهد بود:
