استارلینک یا اینترنت ماهوارهای شرکت اسپیس ایکس، تکنولوژیای که دسترسی به اینترنت پرسرعت در تمام نقاط جهان را فراهم میکند، مناطق محروم را به شبکه جهانی متصل کرده و به سانسور پایان میدهد. اما این حرفها تا چه حد واقعیت دارند و فراتر از شایعات، استارلینک چیست و چگونه کار میکند؟ در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
استارلینک چیست و چطور کار میکند؟
اسپیس ایکس در سال ۲۰۱۵ خبر از کار بر روی پروژهی اینترنت ماهوارهای خود با نام استارلینک داد، پروژهای که با سایر اینترنتهای ماهوارهای موجود تفاوتهای زیادی داشت و نظرات بسیاری را به خود جلب کرد.
بعد از گذشت سه سال و در سال ۲۰۱۸ برای نخستین بار دو ماهواره آزمایشی این شرکت به مدار پایینی زمین ارسال شدند و پس از انجام آزمایشهای مختلف اسپیس ایکس خط تولید ماهوارههای خودش را در ردموند واشینگتن بهراه انداخت و در اواسط سال ۲۰۱۹ اولین محموله ۶۰ تایی از ماهوارههای خود را به فضا پرتاب کرد که این ماهوارهها نیز کاربرد آزمایشی داشتند.
اسپیس ایکس با فاصله بسیار کمی در اواخر سال ۲۰۱۹ اولین محموله ۶۰ تایی از ماهوارههای عملیاتی نسخهی ۱ استارلینک را به فضا فرستاد و از آن تاریخ کنون طی ۱۴ پرتاب دیگر بهوسیلهی موشکهای فالکون ۹، بیش از ۸۰۰ ماهوارهی خود را در مدار زمین قرار داده است.
طبق گزارشها، تعداد ماهوارههای فعال در مدار زمین، در پایان فاز اول این پروژه به تعداد ۴ هزار عدد خواهد رسید و در نهایت این شرکت قصد دارد ۴۰ هزار ماهواره به فضا ارسال کند. پساز عملیاتی شدن این اتفاق، این شرکت میتواند دسترسی به اینترنت را عملا در هر نقطه از کره خاکی مهیا سازد. به طور خلاصه هدف پروژه استارلینک ایلان ماسک این است که با پرتاب هزاران ماهواره کوچک (که قادر به مخابره سیگنالهای سریع اینترنتی به زمین خواهند بود) به فضا دسترسی به اینترنت در تمام نقاط کره زمین را فراهم کند.
بخش اصلی بدنه این ماهوارهها حاوی چهار آنتن قدرتمند است که اینترنت را به زمین مخابره میکنند. همچنین لیزرهایی نیز روی بدنه آنها تعبیه شده که هر ماهواره را به چهار ماهواره دیگر در مدار زمین متصل میسازد. و در نهایت رانشگرهای یونی بر روی آنها تعبیه شده تا با استفاده از گاز کریپتون به ماهوارهها اجازه دهد که برای مدتی طولانیتر در مدار زمین باقی بمانند
هزینه و چگونگی استفاده از استارلینک
پس از معرفی اولیه، شایعات بسیار زیادی در فضای مجازی منتشر شد که به رایگان بودن اینترنت استارلینک برای همه و دسترسی به اینترنت ماهوارهای با تلفنهای همراه به سادگی اتصال به اینترنت دیتا اشاره میکردند. نخستین چیزی که باید بدانیم این است که استفاده از استارلینک رایگان نبوده و به تجهیزات خاص این شرکت احتیاج دارد.
برای متصل شدن به اینترنتهای ماهوارهای از جمله استارلینک، کاربران باید از آنتنهای خاصی استفاده کنند که نقش فرستنده و گیرنده را ایفا میکنند. این به این معناست که برخلاف شایعات، نه تنها اینترنت ماهوارهای با تکنولوژی 4G یا 5G وجود ندارد که بتوان با تلفنهای هوشمند،به سادگی و بدون هیچ تجهیزاتی به آن متصل شد، بلکه حتی در آیندهای نزدیک نیز چنین اینترنتی عرضه نخواهد شد.
همچنین در مورد هزینه نهایی این سرویس هنوز اطلاعات دقیقی در دسترس نیست، هرچند که در حال حاضر مردم میتوانند به تست این سرویس بپردازند. برای تجربه کار با نسخهی بتای این سرویس، کاربران باید یکبار مبلغ ۴۹۹ دلار برای سختافزارهای زمینی لازم هزینه کرده و سپس ماهیانه ۹۹ دلار برای استفاده از سرویس اینترنت پرداخت کنند.
درباره نحوه نصب و راهاندازی این اینترنت هم باید گفت که با توجه به تکنولوژی به کار رفته در آنتنها و دیش زمینی، نیازی به تنظیم آنها به سمت خاصی نیست. البته آنتن پس از نصب، یک بار بهصورت خودکار موقعیت خود را بهسمتی از آسمان که بیشترین تعداد ماهوارهی استارلینک در آن قرار دارد، یا سمتی که کمترین مانع فیزیکی بین آنتن و آسمان باشد، تنظیم میکند.
راهاندازی سیستم مورد نیاز برای استفاده از اینترنت ماهوارهای استارلینک قرار است تاحد ممکن ساده باشد. آن طور که ایلان ماسک در حساب توییتر خود اشاره کرده، مراحل راهاندازی اینترنت استارلینک به این ترتیب است:
۱. آنتن را به برق بزنید
۲. آنتن را به سمت آسمان بگیرید
زمان عرضه و سرعت اینترنت ماهوارهای استارلینک
اینترنت استارلینک تا چندی پیش در فاز بتای خصوصی قرار داشت و تنها تعداد کمی از کارمندان اسپیس ایکس به آن دسترسی داشتند. اما از ماه اکتبر سال ۲۰۲۰، (آبان ۹۹) اسپیس ایکس فاز بتای عمومی اینترنت ماهوارهای خود را نیز آغاز کرده و به تعدادی از افرادی که پیش از این در سایت استارلینک ثبت نام کرده و ساکن آمریکای شمالی بودند، این فرصت را داد تا با پرداخت هزینه اشتراک و تهیهی آنتن از اینترنت استارلینک استفاده کنند. اگر همهچیز مطابق برنامههای اسپیس ایکس پیش برود، اینترنت استارلینک در سال ۲۰۲۱ به صورت تجاری برای عموم کاربران در مناطق تحت پوشش ارائه خواهد شد.
در زمینه سرعت این اینترنت ماهوارهای نیز، خبرگزاری سیانان در یکی از مقالات خود به این موضوع اشاره کرده و گفته است، به ایمیلی دست پیدا کرده که ظاهرا توسط بتا تسترهای استارلینک فرستاده شده و در آن ادعا شده سرعت این اینترنت بین ۵۰ الی ۱۵۰ مگابیت بر ثانیه است و تاخیر یا پینگ آن نیز بین ۲۰ الی ۴۰ میلیثانیه. همچنین طبق گفته ایلان ماسک، با اجرایی شدن فاز بعدی، میزان تأخیر استارلینک میتواند تا ۸ میلیثانیه هم کاهش پیدا کند.