در حال حاضر مدتی است که از اجباری شدن استفاده از رمز پویا یا رمز دوم یکبار مصرف توسط بانک‌ها و می‌گذرد و در این مدت قوانین مربوط به نحوه‌ و شرایط استفاده از آن نیز تغییراتی را به خود دیده‌اند. در این مطلب به معرفی رمز پویا، چگونگی فعالسازی و نکات مربوط به آن می‌پردازیم. در ادامه با ما همراه باشید.

رمز پویا چیست؟

رمز پویا یا رمز دوم یکبار مصرف، به منظور ارتقاء امنیت و محافظت از حساب‌های بانکی افراد در برابر فعالیت‌های کلاهبردارانه و متقلبانه توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران معرفی و اجرایی شد. مزیت رمز پویا نسبت به رمزهای ثابت و ایستا در امنیت بالاتر آن است. در واقع هر رمز پویا تنها یک بار و برای مدت محدودی اعتبار دارد و پس از آن از اعتبار ساقط می‌شود. این مسئله برای کسانی که با استفاده از کارت خود اقدام به خرید‌های اینترنتی اقدام می‌کنند کمک می‌کند تا در دام کلاهبرداران و سودجویان نیافتند.

در واقع بدون وجود رمز پویا، سارقین می‌توانند با سواستفاده از غفلت دارندگان کارت‌های بانکی، اطلاعات این کارت‌ها مانند تاریخ انقضا، CVV2 و رمز دوم را از طریق درگاه‌های پرداخت یا اپلیکیشن‌های جعلی به سرقت برده و با برداشت غیرمجاز از این کارت‌ها،  خسارت مالی قابل توجهی را به افراد وارد کنند. علاوه بر این سارقان از کارت‌هایی که رمز دوم آنها به سرقت رفته برای انتقال پیاپی وجوه حاصل از فعالیت‌های غیرقانونی و نامشروع خود استفاده کرده که این قضیه نیز می‌تواند دارنده کارت را با تبعات حقوقی جدی روبه‌رو کند.

اما با فعالسازی قابلیت رمز پویا یا رمز دوم یکبار مصرف در کارت‌های بانکی، احتمال این گونه سواستفاده‌ها به شدت کاهش یافته و افراد می‌توانند به جای استفاده از یک رمز دوم ثابت، در تراکنش‌های نیازمند رمز دوم، از رمزهای یکبار مصرفی که بانک در اختیارشان قرار می‌دهد استفاده کنند. این رمزها طول عمر محدودی (حداکثر ۱ دقیقه) دارند و همچنین یکبار مصرف هستند، به این معنا که صرفا برای یک تراکنش قابل استفاده‌اند.

روش‌های فعالسازی و دریافت رمز دوم پویا

فعال‌سازی رمز دوم پویا صرفا توسط بانک صادرکننده‌ی کارت صورت می‌پذیرد و روش‌های فعال‌سازی با توجه به بانک صادر کننده‌ی کارت شما ممکن است متفاوت باشد. در برخی از بانک‌های صادر کننده، قابلیت فعالسازی غیر حضوری رمز دوم پویا از طریق موبایل‌بانک و اینترنت‌بانک مربوطه نیز وجود دارد. همچنین در صورتی که امکان مراجعه حضوری به بانک صادرکننده‌ی کارت خود را ندارید، می‌توانید برای اطلاع از روش‌های مختلف فعالسازی رمز دوم پویا به وبسایت بانک مربوطه مراجعه کرده و یا با مرکز امداد مشتریان بانک خود تماس بگیرید.

روش‌های دریافت رمز پویا نیز با توجه به بانک‌های صادرکننده کمی تفاوت دارند، دارندگان گوشی‌های هوشمند می‌توانند از اپلیکیشن‌های تولید رمز و در برخی از بانک‌ها از اپلیکیشن موبایل‌بانک بر روی گوشی‌های تلفن همراه خود استفاده نمایند. باید توجه داشته باشید که این اپلیکیشن‌ها توسط بانک‌های صادر کننده کارت ارایه شده و باید از طریق وب سایت رسمی بانک دریافت شوند. همچنین دریافت رمز دوم پویا از طریق پیامک و یا راهکارهای مبتنی بر کدهای دستوری (USSD) نیز امکان‌پذیر است.

برای دریافت رمز دوم پویا از طریق پیامک، لازم است که دارندگان کارت‌های بانکی به شعب بانک صادرکننده کارت خود مراجعه کرده و یا از روش‌هایی که بانک صادر کننده کارت برای تایید شماره تلفن همراه در اختیار مشترکان قرار می‌دهد، نظیر مراجعه به ATM یا اینترنت بانک، شماره تلفن همراه خود را معرفی و در اختیار داشتن آن را تایید کنید. با توجه به اینکه رمز دوم پویا به شماره تلفن مشتریان پیامک خواهد شد، ارایه رضایت صریح افراد به دریافت پیامک حاوی رمز دوم پویا از طریق شماره تلفن همراه ثبت شده نزد بانک، ضروری است.

در نهایت، فعالسازی و استفاده از رمز دوم پویا، هیچ کارمزد و هزینه‌ای برای مشتری به همراه نداشته و همچنین برای تراکنش های با حضور کارت (مثل دستگاه خودپرداز و کارتخوان) احتیاجی به استفاده از رمز پویا نیست و رمز پویا صرفا برای تراکنش‌های بدون حضور کارت ( مثل خرید اینترنتی و…) الزامی است.

همچنین برای امنیت بیشتر و جلوگیری از کلاهبرداری و سواستفاده‌های احتمالی، بهترین راه این است که رمز دوم پویا برای کارت‌هایی فعال شود که معمولا برای خرید‌های اینترنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به این صورت که یکی از کارت‌های خود را به تراکنش‌های بدون حضور کارت اختصاص داده و صرفا مبلغ محدودی در حد پرداخت‌های اینترنتی را در این کارت نگهداری کنید.