تعویض پلاک و شماره‌گذاری خودرو به دلیل وجود مراحل و قوانین زیاد، یکی از حساس‌ترین کارهایی است که مالکان خودروها باید انجام بدهند. برای کسانی که برای اولین بار قصد انجام این کارها را دارند، ممکن است بسیار خسته‌کننده و زمان‌بر باشد. در این پست قصد داریم، همه قوانین و مراحل مختلف تعویض پلاک و شماره‌گذاری خودروها را بررسی کنیم. تا چنانچه در صدد انجام این کار هستید با آمادگی و مدارک کامل به مراکز تعویض پلاک مراجعه کنید.
شلوغی و ازدحام مراکز تعویض پلاک به خصوص در دوران شیوع کرونا مسئولین را بر آن داشت که با راه‌اندازی یک سیستم نوبتدهی آنلاین برای مراکز تعویض پلاک، روند انجام کار این کار را کمی تسهیل کنند. بنابراین متقاضیان باید با مراجعه به سامانه nobatdehi.epolice.ir و ورود به آن نسبت به دریافت آنلاین زمان شماره‌گذاری یا تعویض پلاک خودروی خود در همان روز یا چند روز قبل اقدام کنند. در حال حاضر نوبتدهی اینترنتی در ۲۶ استان کشور امکان‌پذیر است.
فهرست مطالب
مراحل تعویض پلاک و شماره‌گذاری خودرو
۱– ابتدا پس از مراجعه به مرکز تعویض پلاک و پرداخت ورودی پارکینگ، چنانچه هنوز نوبتدهی اینترنتی در استان محل سکونت شما فعال نشده است، برگه نوبتدهی را به صورت حضوری دریافت کنید.
۲- به باجه‌ای که در قسمت نوبتدهی برای شما مشخص شده است مراجعه کنید. مدارک لازم را به کارشناس باجه تحویل دهید و فرم‌های مربوطه را پر کنید.
همه هزینه‌های مربوط به تعویض پلاک و خلافی و… پرداخت کنید. همه هزینه‌ها به‌جز هزینه خلافی، به‌عهده خریدار خواهد بود. توجه داشته باشید همه هزینه‌های قانونی جهت تعویض پلاک خودرو و شماره‌گذاری، از طریق دستگاه کارتخوان، دریافت می‌شود و از شما پول نقد دریافت نمی‌کنند.
۳- پس از پرکردن فرم‌های مربوطه، کارشناس باجه به شما برگه‌ای می‌دهد که باید به بازرسان مرکز بدهید تا خودروی شما را بازدید و بررسی کنند. بازرسان مرکز باید ضمن بازدید و تطبیق مشخصات خودرو با مدارک شما آن را تکمیل و به شما تحویل دهند . پس از آن شما باید آن برگه را به باجه قبلی برده و تحویل دهید و مدارک خود (شناسنامه، کارت ملی و …) را تحویل بگیرید.
پس از تایید نهایی اصالت خودرو حالا مجوز فک پلاک قبلی، صدور و نصب پلاک جدید را به شما می‌دهند و باید به انبار پلاک بروید.
۴- بعد از تحویل پلاک قبلی به انبار به شما نوبت داده می‌شود و ساعت تحویل پلاک جدید اعلام می‌شود، اگر خودروی شما صفر باشد و یا شما قبلا پلاکی به نام خود نداشته باشید زمان کمتری صرف می‌شود و پلاک در کمتر از یک ساعت آماده تحویل است در غیر این صورت اگر پلاک در انبار داشته باشید و یا قبلا پلاکی به نام شما ثبت و قیچی شده باشد باید زمان بیشتری منتظر بمانید.
پس از تعویض پلاک خودرو طرفین معامله باید با حضور در دفاتر اسناد رسمی نسبت به تنظیم سند قطعی اقدام نمایند.
نکات مربوط به مدارک مورد نیاز
شناسنامه و کارت ملی ابتدایی‌ترین مدارکی هستند که فروشنده و خریدار در این فرایند باید همراه خود داشته باشد. کپی این مدارک برای تعویض پلاک پذیرفته نمی‌شود. بنابراین اگر شناسنامه یا کارت ملی شما مفقود شده، باید تا دریافت المثنی و کارت جدید باید منتظر بمانید.
کسانی که برای دریافت کارت ملی هوشمند ثبت‌نام انجام داده و هنوز کارت ملی خود را دریافت نکرده‌اند. پس از تکمیل ثبت نام برگه‌ای که نشان دهنده ثبت نام فرد برای دریافت کارت ملی هوشمند است، به او ارائه می‌شود. این برگه تا زمان صدور کارت ملی هوشمند، در نظام اداری قابل استفاده است.
اگر خودرو خلافی دارد فروشنده می‌تواند در همان مرکز تعویض پلاک آن را پرداخت کند. خلافی خودرو از طریق دستگاه POS موجود در مرکز تعویض پلاک پرداخت می‌شود. این دستگاه‌ها مجهز به بارکدخوان هستند. بنابراین نیازی به تسویه خلافی پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک وجود ندارد.
برای آشنایی با روش‌های استعلام خلافی خودرو می‌توانید این پست را مطالعه کنید.
با روند کلی و مراحلی که باید تعویض پلاک و شماره‌گذاری خودرو طی شود و برخی نکات اولیه آشنا شدید. حالا مدارک لازم برای هر یک از موارد موجود را جداگانه معرفی می‌کنیم:
مدارک مربوط به تعویض پلاک
مدارک تعویض پلاک و نقل و انتقال وسایل نقلیه
۱- اصل سند فروش کارخانه سازنده (تولید داخل)
۲- اصل کارت شناسایی وسیله نقلیه
۳- اصل سند مالکیت وسیله نقلیه که توسط ناجا صادر شده است
۴- اصل شناسنامه و کارت ملی طرفین معامله یا نمایندگان قانونی آن‌ها
۵- حضور طرفین معامله یا نماینده قانونی آن‌ها
۶- ارائه برگ عدم خلافی
۷- اصل فیش پرداخت بهای پلاک براساس تعرفه
۸- مدارک احراز محل سکونت خریدار
۹- ارائه اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر
۱۰- ارائه اصل کارت معاینه فنی (برای خودروهای شخصی و دولتی که بیش از ۴ سال از مدل آن سپری شده باشد و خودروهای عمومی که بیش از یک سال از مدل آن‌ها سپری شده باشد)
مدارک برای پلاک‌های مفقودی یا سرقت شده
۱- حضور مالک به همراه وسیله نقلیه درمرکز تعویض پلاک
۲- اصل اسناد خودرو (کارت-سند مالکیت)
۳- اصل مدرک احراز هویت (شناسنامه و کارت ملی)
۴- مدارک احراز محل سکونت مالک
۵- برگه خلافی
۶- پرداخت هزینه پلاک مطابق تعرفه
۷- اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر
۸- اصل کارت معاینه فنی معتبر
مدارک تعویض پلاک‌های آسیب‌دیده و مخدوش
۱- حضور مالک یا نماینده قانونی وی به همراه وسیله نقلیه درمرکز تعویض پلاک
۲- اصل اسناد خودرو(کارت-سند مالکیت)
۳- ارائه پلاک آسیب دیده
۴- اصل مدرک احراز هویت(شناسنامه و کارت ملی)
۵- مدارک احراز محل سکونت مالک
۶- پرداخت هزینه پلاک مطابق تعرفه
۷- برگه خلافی
۸- اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر
۹- اصل کارت معاینه فنی معتبر
مدارک تعویض پلاک مخدوش موتورسیکلت
۱- حضور مالک موتورسیکلت یا وکیلی قانونی او
۲- حضور موتورسیکلت در مرکز تعویض پلاک
۳- سند موتورسیکلت (صادر شده توسط پلیس ناجا)
۴- کارت موتورسیکلت
۵- بیمه شخص ثالث
۶- استعلام خلافی موتورسیکلت
۷- مدارک شناسایی مالک
۸- پرداخت هزینه دریافت پلاک
مدارک تعویض پلاک مفقودی یا سرقتی موتورسیکلت
۱- مراجعه به کلانتری محل و تشکیل پرونده (در صورت سرقت)
۲- حضور مالک موتورسیکلت یا وکیل قانونی او
۳- حضور موتورسیکلت در مرکز تعویض پلاک
۴- سند موتورسیکلت (صادر شده توسط پلیس ناجا)
۵- کارت موتورسیکلت
۶- بیمه شخص ثالث
۷- استعلام خلافی موتورسیکلت
۸- مدارک شناسایی مالک
۹- مدارک احراز سکونت مالک
۱۰- پرداخت هزینه دریافت پلاک
مدارک لازم برای شماره‌گذاری
مدارک لازم برای شماره‌گذاری خودروی وارداتی
۱- حضور مالک یا نماینده قانونی وی به همراه خودرو در مرکز شماره‌گذاری
۲- کاردکس برای خودروهایی که توسط شرکت‌های مجاز وارد شده‌اند
۳- اسناد ترخیص از گمرک (پروانه گمرکی یا گواهینامه گمرکی)
۴- پرداخت هزینه‌های دولتی (عوارض گمرکی-شهرداری-دارایی)
۵- بیمه شخص ثالث
۶- پرداخت هزینه پلاک مطابق تعرفه
۷- مدارک احراز هویت (اصل شناسنامه و کارت ملی)
۸- مدارک احراز سکونت
مدارک شماره‌گذاری وسایل نقلیه مزایده‌ای
۱- کاردکس تنظیم شده توسط مرجع مزایده‌گذار
۲- ارائه بیمه نامه شخص ثالث
۳- پرداخت هزینه پلاک مطابق تعرفه
۴- پرداخت هزینه‌های دولتی (عوارض گمرکی-شهرداری-دارایی)
۵- مدارک احراز هویت (اصل شناسنامه و کارت ملی)
۶- مدارک احراز سکونت
۷- سند فروش کارخانه جهت خودروهای تولید داخل و اسناد گمرکی برای خودروهای وارداتی در صورت نداشتن سابقه شماره‌گذاری
ـــ خودروهای مزایده‌ای نباید در سن فرسودگی باشند.
مدارک شماره‌گذاری خودروهای گذر موقت
۱- مراجعه مالک به نزدیک‌ترین واحد شماره‌گذاری به گمرک ترخیص‌کننده به همراه مدارک و خودرو جهت بازدید وسیله نقلیه
۲- معرفی‌نامه از گمرک ترخیص‌کننده با مهر برجسته
۳- پروانه سبز گمرکی یا کارنه دوپاساژ
۴- مدارک احراز هویت (به همراه گذرنامه با اقامت کشور مبدا و گواهینامه رانندگی مجاز و معتبر. لازم به ذکر است که برای اتباع خارجی روادید معتبر (ویزا) هم از الزامات می‌باشد.
۵- ارائه بیمه نامه شخص ثالث معتبر تا زمان انقضای مجوز تردد در کشور
۶- پرداخت فیش هزینه حق معتبر
۷- پرداخت هزینه پلاک مطابق تعرفه
ــ هرگونه نقل و انتقال خودرو دارای پلاک گذر موقت اعم از قطعی و وکالتی … ممنوع است. در صورت واگذاری خودرو کالای قاچاق محسوب و طرفین به مرجع قضایی معرفی می‌گردند.
ــ ارائه وکالت‌نامه به عنوان وکیل واردکننده خودرو برای استفاده از خودرو و یا تمدید مجوز تردد به هیچ وجه قابل پذیرش نیست.
ــ برای دریافت پلاک گذر موقت، فقط مالک به همراه خودرو، باید به نزدیک‌ترین مرکز شماره‌گذاری به گمرک ورودی، مراجعه کند. بنابراین هیچ شرکت و نمایشگاهی، نمی‌تواند برای صدور مجوز یا تمدید پلاک گذرموقت، اقدام کند.
شماره‌گذاری خودروهای کلاسیک
۱- حضور مالک یا نماینده قانونی وی درمرکز شماره‌گذاری
۲- اصل سند فروش کارخانه سازنده (برای خودروهای تولید داخل)
۳- اصل سند مالکیت خودرو که قبلا توسط ناجا صادر شده است
۴- درصورت مفقود شدن سند مالکیت درج یک نوبت آگهی در روزنامه کثیرالانتشار مبنی بر مفقود شدن سند تعهد مبنی بر عودت سند در صورت یافت شدن
۵- مدارک احراز هویت (شناسنامه و کارت ملی)
۶- مدارک احراز محل سکونت مالک
۷- برگه خلافی
۸- اصل برگ معاینه فنی معتبر متناسب با ضوابط فنی زمان تولید خودرو
۹- اصل بیمه نامه شخص ثالث معتبر
۱۰- اصل فرم تکمیل شده شناسایی مصادیق خودروهای تاریخی که به تایید کارشناسان عضو کارگروه مستقر در کانون جهانگردی رسیده است
ــ در خصوص وسایل نقلیه وارداتی به دلیل اخذ اسناد گمرکی در زمان شماره‌گذاری؛ ثبت مشخصات فنی وسیله نقلیه و احراز هویت مالک در سامانه شماره‌گذاری کافی است.
ــ اگر سند خودروی‌تان مفقود شده، باید در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار یک نوبت آگهی ثبت کنید و ضمن اعلام مفقود شدن سند خودرو، تعهد دهید که در صورت یافتن سند، آن را برمی‌گردانید.
شماره‌گذاری خودروهای جانبازان و معلولین
۱- معرفی‌نامه سازمان بهزیستی یا بنیاد شهید
۲- اصل کارت معتبر جانبازی (۵۰ درصد به بالا)
۳- اصل کارت معلولیت کامپیوتری (با درجه متوسط؛ شدید؛ خیلی شدید)
۴- اصل مدارک احراز هویت (شناسنامه و کارت ملی)
۵- فرم تعهد سازمان بهزیستی که توسط فرد معلول یا نماینده معرفی شده توسط سازمان بهزیستی تکمیل شده
۶- اصل سند مالکیت به نام جانبازی معلول و انتقال خودرو سواری به نام وی به استثناء معلولین ذهنی
۷- برگه تسویه حساب هزینه‌های دولتی (جهت خودروهای وارداتی)
۸- پرداخت وجه پلاک مطابق تعرفه
۹- اصل سند گمرکی پروانه گمرکی در خصوص خودروهای وارداتی
۱۰- ثبت بودن مشخصات فرد جانباز یا معلول توسط مرکز فاوا پلیس راهور در سامانه شماره‌گذاری، بر اساس اعلام بنیاد ایثارگران یا اداره بهزیستی
ــ مشخصات فرد جانباز یا معلول باید توسط پلیس فاوا در سامانه شماره‌گذاری ثبت شده باشد، در غیر اینصورت، جانبازان بالای ۵۰ درصد باید به بنیاد شهید و امور ایثارگران و افراد دارای معلولیت نیز باید به سازمان بهزیستی مراجعه کند.
ــ به معلولین ذهنی پلاک اختصاص داده نمی‌شود. بنابراین برای گرفتن پلاک، پدر یا مادر فرد معلول باید توسط بهزیستی معرفی شوند.
ــ پلاک جانبازان و معلولان فقط برای خودروهای سواری، صادر می‌شود.
